
Wat is een ‘mooie' foto?
Foto: Léonard Misonne
Een 'mooie' foto is een subjectieve term die gebruikt wordt om een foto te beschrijven die visueel aantrekkelijk is. 'Mooi' is afhankelijk van iemands persoonlijke voorkeur, ervaringen en culturele achtergrond
Een ‘mooie’ foto is afgeleid van de schilderkunst midden jaren 19e eeuw. De net uitgevonden fotografie werd destijds gezien als een registratie instrument en nam een aantal taken van de schilderkunst over waardoor schilders zich meer kunstzinnig konden ontwikkelen. Deze erfenis is wat veel fotografen bezighoud; het maken van schilderijen (foto's) met compositie, gulden snede en esthetica.
Vanuit de BEELDtaal is een mooie foto niet relevant want ‘mooi’ valt onder de noemer communicatie. Met ‘mooi’ kun je jouw toeschouwer je foto inlokken, niet meer dan dat. ‘Mooi’ is in die zin net zo belangrijk als ‘lelijk’. Ze hebben beiden een praktische functie en worden als zodanig dan ook bewust ingezet.
Schilderen en fotograferen
Een foto komt op een volledige andere manier tot stand dan een schilderij en daardoor verschillen fotografie en schilderkunst wezenlijk van elkaar. Een schilder begint met een leeg doek. Met alles wat op dat doek wordt aangebracht, elke streek, punt, elk vlak, maakt zij of hij het beeld complexer. Een fotograaf begint met de hele wereld. Met elke keuze van wat er wel en niet binnen het kader wordt opgenomen, maakt zij of hij het beeld ordelijker.
“I photograph to find out what something will look like photographed.”
Garry Winogrand (1928-1984)
Foto: Garry Winogrand
Je vindt het misschien wel heel normaal als een onderwerp een beetje op een derde van een foto is gepositioneerd. Maar als je op dezelfde manier naar dat onderwerp zou moeten kijken, dan zou je daar niet vrolijk van worden. Je moet dan jouw focus bewust van het midden weg bewegen, en daardoor scheel gaan kijken. Niet echt iets om de hele dag te doen.
Je kunt het vergelijken met schrijven en spreken.
Schrijven en spreken verhouden zich over het algemeen, wat betreft tempo en directheid, hetzelfde tot elkaar als schilderen en fotograferen. (niet altijd natuurlijk maar we nemen het even voor het gemak als voorbeeld)
“Net zoals wanneer mensen schrijven, ze een andere taal gebruiken dan wanneer ze spreken. Het taalgebruik mag wat gekunstelder zijn, het kan iets formeler zijn. En ik wilde die spreekkwaliteit bereiken.” Stephen Shore (geb. 1947)
Foto: Stephen Shore
Misschien blijf je denken: alles goed en wel, maar ik hou gewoon van mooie foto’s. De schoonheid in de kunsten staat bij veel mensen nu eenmaal hoog in het vaandel en niemand houdt je tegen om 'mooi' in te zetten. Echter, het gebruiken van 'mooi' is geen garantie voor een goede foto – en andersom kan een afbeelding zonder 'mooi' absoluut schoonheid overbrengen. Deze onderstaande foto van Joachim Brohm is absoluut niet 'mooi' maar wel beresterk in haar kracht en communicatie als je weet hoe je hem op zijn waarde weet te interpreteren.
Foto: Joachim Brohm
Zodra je met jouw beelden meer wil gaan vertellen dan enkel hoe mooi of aantrekkelijk ze zijn, dan zul je al snel merken dat 'mooi' je daarbij in de weg kan gaan zitten. Je hebt ruimte nodig om te onderzoeken hoe je met je beelden jouw boodschap over kunt brengen. En zodra je dat doet, zul je zien dat er veel meer ‘fotografische deuren’ voor je opengaan dan je wist dat er bestonden.
Dus; grijp de uitdaging aan, zeg wat je met je foto’s wilt vertellen en bevrijd jezelf uit het keurslijf van mooi.