Onlangs is er een flinke discussies losgebarsten nadat een Ai gemanipuleerde foto de eerste prijs won op de Sony World Photography Awards.
De uit Berlijn afkomstige fotokunstenaar Boris Eldagsen nam dit jaar deel aan de wedstrijd. Eldagsen diende een afbeelding in met de titel ‘De Electricien’ voor de categorie ‘Creative 2023’. Op de foto zijn twee vrouwen te zien die lijken te zijn gefotografeerd ergens in de eerste helft van de 20e eeuw.
De foto maakt deel uit van een serie ‘Pseudomnesia: Fake Memories’ waar Eldagsen sinds 2022 aan werkt.
‘Pseudomnesia’ is de Latijnse naam voor herinneringsvervalsing. Zoiets als een valse herinnering aan gebeurtenissen die nooit hebben plaatsgevonden. De afbeeldingen zijn allemaal gecoproduceerd met behulp van Ai (kunstmatige intelligentie) beeldgeneratoren.
Eldagsen gebruikt beeldmateriaal uit de jaren veertig en vormt ze om als herinneringen die nooit bestaan hebben en wat niemand heeft gefotografeerd. Deze afbeeldingen zijn bedacht en opnieuw bewerkt door middel van Ai-beeldgeneratoren
Net zoals fotografie de schilderkunst heeft vervangen bij de weergave van de werkelijkheid, zal Ai zeer waarschijnlijk bepaalde disciplines binnen de fotografie gaan vervangen.
1e prijs
De foto kwam niet alleen op de shortlist in de Creative-categorie, maar de juryleden selecteerden hem ook als de algehele winnaar van die categorie.
Eldagsen zegt dat hij zijn werk "beelden" noemt en niet "foto's", aangezien ze "synthetisch geproduceerd zijn. Hij zegt ook dat hij dit onderscheid tussen Ai en fotografie naar de voorgrond probeert te brengen bij fotowedstrijden, zodat er aparte prijzen komen voor Ai-afbeeldingen.
De overwinning van Eldagsen was controversieel. De discussie ging erover dat een foto zonder camera of licht was gemaakt, de hoofdprijs voor fotografie wist te winnen ten opzichte van echte foto’s.
Weigering van de prijs
Eldagsen weigert de prijs. In een open brief aan de organisatoren van de wedstrijd legt de kunstenaar uit dat het allemaal een experiment en een poging is geweest om het gesprek over dit onderwerp open te gooien en te versnellen. Volgens hem zouden Ai-afbeeldingen en fotografie niet met elkaar moeten concurreren in een wedstrijd omdat het verschillende entiteiten zijn. Hij gaat zelfs een stapje verder en
schrijft dat het hele incident heeft aangetoond dat de kunstwereld slecht voorbereid is op de snelle vooruitgang van Ai-technologie voor het genereren van beelden.
De discussie is nog niet op gang gekomen volgens Eldagsen, terwijl die er wel is. Hij hoopt met de weigering van zijn prijs dit debat te versnellen.
Vooralsnog blijft het stil bij Sony en hebben ze zijn deelname ingetrokken. We hoeven in ieder geval niet te wachten op het zout op de wond, de vonk voor een verandering is er al. Het is wel een spannende, en wordt vervolgd!
Wil je meer weten over inhoudelijke fotografie? Lees onze blogs, download ons E-book of schrijf je in bij ons BEELDlab. Ben je klaar voor de echte cursus? In september starten we weer op.
Heb je interesse in onze cursus maar wil je eerst een vrijblijvend oriënterend Zoom gesprek? Stuur ons een mail en we maken een afspraak.
forumbeeldtaal@gmail.com
