De kunstgeschiedenis kent tal van voorbeelden waarbij aan de inhoud van een kunstwerk volledig voorbij wordt gegaan.
Er is altijd een bepaalde groep toeschouwers die zich door een kunstwerk aangesproken voelt. Niets mis mee natuurlijk, maar als zo’n toeschouwer enkel het werk aan de oppervlakte observeert, zouden er problemen kunnen ontstaan. Over het algemeen kijken de meeste mensen oppervlakkig naar een foto.
Wakker houden
De afgelopen 100 jaar heeft kunst een stormachtige ontwikkeling doorgemaakt. Één van de grootste verdiensten van deze ontwikkeling is dat kunst alles mag aanroeren. Alles! En dat moet ook, want we hebben als samenleving een observant nodig die op onbewust niveau de tent wakker houdt. Geen gelijk of ongelijk, waar of onwaar, maar wakker houden. Iemand die dit ook goed kan is de kunstenaar Andres Serrano.
Spiegel
We zien hier een dromerig en sfeervol beeld van een crucifix, die harmonieus lijkt te zweven ergens ver in het universum. Maar hier is iets anders aan de hand dan je misschien verwacht. Andres Serrano maakte deze foto in 1987 van een plastic kruisbeeldje in zijn eigen urine en noemde het Piss Christ. Serrano houdt ons met dit werk een spiegel voor en stelt hiermee de vraag over religie.
Hij ontving een subsidie voor een reizende tentoonstelling voor de serie waar deze foto deel van uitmaakte. Een storm van kritiek brak los, die zo hoog oplaaide dat tot in de Amerikaanse senaat, de foto werd verscheurd. In 1997 werd de foto in Australië beschadigd, in 2007 door neo-Nazi's in Zweden vernield en in 2011 in Frankrijk door katholieken kapot gemaakt.
Aristoteles zei het zo'n 2300 jaar geleden al: "Het doel van de kunst is niet het uiterlijk van dingen weer te geven, maar het innerlijk... dat is de echte werkelijkheid".
Wil je meer weten over inhoudelijke fotografie? Lees onze blogs, download ons E-book of schrijf je in bij ons BEELDlab. Ben je klaar voor de echte cursus? In september starten we weer op.
