Edward Steichen

Edward Steichen (Luxemburg. 1879-1973) werd geboren in Luxemburg en emigreerde met zijn ouders naar de Verenigde Staten toen hij twee jaar oud was. Ze vestigden zich in Michigan, waar Steichens vader in de kopermijnen werkte. Toen zijn vader arbeidsongeschikt werd door een slechte gezondheid verhuisde het gezin naar Milwaukee waar Edwards moeder het gezin onderhield als hoedenmaakster. In de jaren 1890 studeerde hij schilderkunst en fotografie.

Picturalisme

Fotografie was in die periode hoofdzakelijk een registratie instrument terwijl een serieus aantal fotografen het tegelijkertijd als een kunstvorm zagen. Om dit te bedrijven was het terugvallen op de schilderkunst. De jonge Steichen volgde deze strategie die bekend stond als het picturalisme. Met behulp van zijn opleiding als kunstschilder gebruikte hij in zijn vroege foto's technieken die hem in staat stelde hoogwaardige producties te creëren. Steichens foto's werden voor het eerst tentoongesteld in de Second Philadelphia Photographic Salon in 1899, en vanaf dat moment werd hij een vaste exposant, en vestigde al snel een naam in de shows van de beeldende kunstbeweging van de fotografie.

Alfred Stieglitz-Photo-Secession-Camera Work

In 1900 ontmoette Steichen Alfred Stieglitz, die drie foto's van hem kocht. Het was het begin van een hechte relatie die zou duren tot 1917. Samen met Alfred Stieglitz hielp hij de Photo-Secession-groep op te richten, was hij medeoprichter van het invloedrijke kwartaalblad Camera Work en richtte hij de beroemde 291-galerie op, en dat allemaal binnen de eerste vijf jaar van de jaren 1900. In deze vroege periode van zijn carrière verdeelde Steichen zijn tijd tussen impressionistische schilderkunst en fotografie. Hij beheerste de vaardigheid van het meerlagige kleurendrukproces dat bekendstaat als gombichromaat. Met deze methode was hij in staat een impressionistische stemming aan zijn fotografische beelden toe te voegen

De relatie tussen fotografie en schilderkunst is duidelijk zichtbaar in Steichens afbeelding van het Flatiron Building. Het Flatiron Building, gelegen op 175 Fifth Avenue in Manhattan, was bij de aflevering in 1902 een van de hoogste gebouwen ter wereld en was uniek vanwege zijn vorm. Deze afbeelding was een van de zeshonderd afbeeldingen die Alfred Stieglitz selecteerde om de artisticiteit van pictorialistische fotografie te laten zien. Steichens foto werd een van zijn beroemdste afbeeldingen. Het werd geproduceerd op het hoogtepunt van Steichens picturalistische periode met de Photo-Secession-groep. 

Straight Photography

De breuk tussen Stieglitz en Steichen vond plaats door de deelname van de Verenigde Staten aan de Eerste Wereldoorlog in 1917. Steichen meldde zich vrijwillig aan en hij werd al snel hoofd van de afdeling luchtfotografie voor het Amerikaanse leger in Frankrijk. Zijn ervaring met de strenge technische eisen veranderde zijn kijk op het medium verving hij na de oorlog de vage en suggestieve symboliek van zijn eerdere picturalistische stijl door optische helderheid en een objectiviteit van het beeld. Steichen kwam tot de conclusie dat fotografie als een artistiek medium op zichzelf moest staan (met andere woorden, het moest niet proberen de schilderkunst te imiteren). Hij begon in feite opnieuw als Straight Photographer. Straight Photography eiste een toewijding aan hoge definitie en fijne beelddetails.

Edward Steichen-1918

Portretwerk

Na de oorlog stortte hij zich op commerciële fotografie en richtte hij een succesvolle studio op toen hij in 1923 naar New York verhuisde. Hij wijdde zich aan mode-en reclamefotografie voor Condé Nast-publicaties zoals Vogue en Vanity Fair en portretwerk van beroemdheden. Met zijn Straight Photography bracht hij een nieuwe standaard naar de pagina's van de grote tijdschriften, maar het waren zijn portretten van de toneel- en filmsterren die hem echt bekend maakten. Steichen realiseerde zich hoe belangrijk het was om een band op te bouwen met zijn onderwerp. Door zijn modellen te benaderen als een samenwerking tussen beide personen, was hij zo goed als in staat om de essentie van hun aard vast te leggen.

Steichen's portret van Gloria Swanson uit 1924 is een icoon. Het is gemaakt in de periode dat de geluidsfilm opkwam. De foto toont de stomme film-actrice Swanson, gehuld in de atmosfeer van een verdwenen tijdperk van het picturalisme. Hiervoor  plaatste hij een nieuw modernistisch motief van doorschijnend stof tussen haar en de camera.

Edward Steichen-1943

Hij sloot zijn succesvolle studio in 1938 en een maand na de aanval op Pearl Harbor in december 1941 benoemde de Amerikaanse marine Steichen tot commandant van het fotografisch verslag van de oorlog in de Stille Oceaan. Tijdens de oorlog begon Steichen ook een samenwerking met het Museum of Modern Art in New York waar  hij twee succesvolle fototentoonstellingen mocht inrichten.

The Family of Man

In 1947 werd Steichen benoemd tot directeur van de afdeling fotografie van het Museum of Modern Art, een functie die hij zou bekleden tot zijn pensionering 15 jaar later. “The Family of Man,” een tentoonstelling die hij in 1955 cureerde, was waarschijnlijk het belangrijkste project in zijn lange carrière. 

Edward Steichen met het model voor de tentoonstelling ‘The Family of Man’

Steichen cureerde vervolgens vele kleinere tentoonstellingen in het museum, waarvan sommige de eerste shows waren van het werk van belangrijke (vaak jongere) fotografen, en zette zo zijn rol als pleitbezorger van het medium voort gedurende de resterende jaren van zijn carrière. Zijn autobiografie, A Life in Photography, werd in 1963 gepubliceerd.

Wil je meer weten over inhoudelijke fotografie? Lees onze blogs, download ons E-book of schrijf je in bij ons BEELDlab. Ben je klaar voor de echte cursus? In september starten we weer op. 

www.forumbeeldtaal.nl