Het Zwitserse kunstenaarsduo Jojakim Cortis en Adrian Sonderegger staat bekend om hun speelse en nauwkeurige reconstructies van beroemde foto’s.
Sinds 2005 werken ze samen aan een project waarin ze iconische beelden uit de wereldgeschiedenis in miniatuurvorm nabouwen. Denk aan de maanlanding of het Tiananmenplein. Ze bouwen een schaalmodel van de scène met simpele materialen zoals karton, stof en lijm, zetten het perfect in het licht, kiezen precies dezelfde camerahoek als het origineel, maar laten ook de bouwsporen zichtbaar. Tape, draadjes, gereedschap en rookmachines mogen in beeld blijven. Zo laten ze zien dat achter elke foto een verhaal van maken, kiezen en manipuleren schuilt.
Making of 'Tiananmen' (2014) is een herinterpretatie van de beroemde 'Tank Man'-foto. Het duo bouwde de scène zorgvuldig na. Wat hun werk bijzonder maakt, is dat ze bewust het hele bouwproces zichtbaar laten, inclusief de miniatuurstudio en rekwisieten. Zo onthullen ze dat elk beeld een constructie is. De kracht van deze foto ligt in die openheid en het nodigt uit om stil te staan bij wat we zien, wat we herinneren, en hoe we beelden vertrouwen.
'Raising the Flag on Iwo Jima' 2013)
Hun werk is niet bedoeld om te misleiden, maar om te onthullen. Ze tonen dat foto’s geen neutrale vensters op de werkelijkheid zijn, maar geconstrueerde beelden, zelfs als ze echt lijken. Met humor en oog voor detail ontmantelen ze de illusie van objectieve fotografie. Hun beelden zijn geen kopieën, maar commentaren op de beelden zelf. Ze laten zien hoe onze visuele herinnering vaak gevormd wordt door foto's die op het eerste gezicht feitelijk lijken, maar in werkelijkheid slimme composities zijn.
Een goed voorbeeld van hun aanpak is Making of “Büro” (van Thomas Demand, 1995). Voor dit werk gingen ze nog een stap verder: ze reconstrueerden niet een historische foto, maar een kunstwerk dat zélf al een reconstructie is. Büro van Thomas Demand toont een papieren model van een Stasi-kantoor na de val van de Berlijnse Muur, gebaseerd op een oude persfoto. Cortis en Sonderegger bouwden dat model opnieuw – compleet met zichtbare werkmaterialen en achtergrond. Het resultaat is een gelaagde, bijna filosofische reflectie op beeld, werkelijkheid en herinnering. Hun versie is een ‘making of’ van een ‘making of’ en nodigt uit tot nadenken over waar het beeld eindigt en het verhaal begint.
Met hun transparante werkwijze en speelse blik op beeldcultuur geven Cortis & Sonderegger fotografie een nieuwe dimensie. Ze maken zichtbaar wat vaak verborgen blijft: de hand van de maker, het maakproces, en de keuzes die bepalen wat wij als waarheid beschouwen. Hun werk is zowel een knipoog als een serieuze uitnodiging om beter te kijken.
Vind je dit een interessant onderwerp?
Wil je meer weten over inhoudelijke fotografie? Lees onze blogs, download ons E-book of schrijf je in bij ons BEELDlab. Ben je klaar voor de echte cursus? In september starten we weer op.
